Mùa xuân từ xưa đến nay luôn là nguồn cảm hứng vô tận cho các thi nhân. Vẻ đẹp tươi mới, sức sống tràn đầy của thiên nhiên vạn vật khi xuân về đã được các nhà thơ ghi lại bằng những vần thơ bất hủ, sống mãi với thời gian. Hãy cùng điểm lại một số câu thơ xuân tiêu biểu trong kho tàng thi ca Việt Nam qua các thời kỳ.
TÓM TẮT
Thơ xuân thời xưa
Từ thời xa xưa, các thiền sư, vua chúa, danh nhân đã có những bài thơ xuân nổi tiếng. Tiêu biểu có bài “Cáo tật thị chúng” của Thiền sư Mãn Giác (1052-1096):
“Xuân đi trăm hoa rụng,
Xuân đến trăm hoa cười.
Trước mắt việc đi mãi,
Trên đầu già đến rồi.
Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết,
Đêm qua sân trước một cành mai.”
Hay bài “Cảnh xuân” của vua Trần Nhân Tông:
“Trong khóm hoa dương liễu rậm rạp, tiếng chim hót lời chậm rãi,
Dưới bóng hiên nhà trưng bày tranh vẽ, bóng mây chiều lướt bay.
Khách đến chơi không hỏi việc đời,
Cùng đứng tựa lan can ngắm màu xanh biếc trên trời”
Thơ xuân thời cận đại
Bước sang thời cận đại, các nhà thơ nổi tiếng như Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Nguyễn Khuyến… đều có những vần thơ xuân đặc sắc. Trong Truyện Kiều, Nguyễn Du có câu thơ tả cảnh xuân nổi tiếng:
“Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
Nguyễn Khuyến với những câu thơ xuân đằm thắm, sâu sắc:
“Mong xuân, xuân đến không hay
Hạt mưa lất phất từng mây im lìm”
Thơ xuân thời hiện đại
Bước sang thế kỷ 20, phong trào Thơ mới xuất hiện với nhiều nhà thơ tài danh như Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mặc Tử… Họ đã để lại nhiều bài thơ xuân đặc sắc.
Xuân Diệu với câu thơ nổi tiếng:
“Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già”
Hàn Mặc Tử với những câu hỏi ám ảnh về mùa xuân:
“Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời
Bao cô thôn nữ hát trên đồi
Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,
Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi”
Thơ xuân của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng để lại nhiều bài thơ xuân giàu ý nghĩa. Nổi bật là bài “Rằm tháng Giêng”:
“Rằm Xuân lồng lộng trăng soi
Sông Xuân nước lẫn màu trời thêm Xuân
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền”
Bài thơ vẽ nên bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp, lung linh ánh trăng, hòa quyện giữa thiên nhiên và con người. Đây xứng đáng là một kiệt tác về mùa xuân trong nền thơ ca Việt Nam.
Có thể nói, qua mỗi thời kỳ lịch sử, các nhà thơ đều để lại những vần thơ xuân đặc sắc, phản ánh tâm hồn, tình cảm của con người trước vẻ đẹp của mùa xuân. Những câu thơ xuân ấy đã trở thành bất tử, sống mãi trong lòng người yêu thơ Việt Nam.
Mùa xuân về, hãy cùng thưởng thức những vần thơ xuân bất hủ để cảm nhận vẻ đẹp của đất trời và tâm hồn con người qua từng thời đại. Thơ xuân sẽ mãi là nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ thi nhân Việt Nam.